Blog-premature-rinoplasti-desktop
doctor listens to small child with  stethoscope
Prematür Retinopatisi (ROP) Nedir?

Son zamanlarda yenidoğan yoğun bakımlarda teknolojik gelişme ve deneyimlerin artması ile beraber çok erken doğan ve düşük doğum ağırlıklı bebekler yaşatılabilmektedir. Bu durum beraberinde bazı sorunları da getirmektedir. Gelişimlerini anne karnında tamamlayamayan bebeklerin göz, kulak, beyin, akciğer, kalp, bağırsak gibi organlarında çeşitli hastalıklarla karşılaşılmaktadır.

ROP prematüre bebeklerin gözlerinin ağ tabakasında (retina) oluşan ve erken müdahale edilmediği takdirde körlükle sonuçlanabilecek göz rahatsızlığıdır. Gelişmiş ülkelerde çocukluk çağının en önemli körlük nedeni olan ROP’un, son zamanlarda görülme oranı giderek artmaktadır.

Prematürelerin gözlerindeki ağ tabakasında bulunan, gelişimini ve olgunlaşmasını tamamlayamamış olan damarlar için gerekli olan VEGF’in  (damar olgunlaşmasını uyaran madde) düzeyi, artan oksijen (yeni doğan yoğun bakımda ihtiyaç durumunda verilmektedir) oranı ile önce azalmaktadır (erken evre ROP) .

Sonrasında beslenmesi bozulan damarlarda artan aşırı ihtiyaç ile VEGF düzeyinde aşırı yükselme olmaktadır. Bunun sonucunda aşırı bozuk damarlanma ve bağ dokusu artışı oluşmaktadır (ileri evre ROP). Nihayetinde göz içine kanamalar ve bağ dokularının gözü çekiştirmesi ile ağ tabakada ayrışma meydana gelmektedir (Son evre ROP).

ROP Kimlerde Görülür?

ROP için en önemli risk faktörü erken doğum haftası ve düşük doğum ağırlığıdır. Ayrıca oksijen tedavisinin süresi ve konsantrasyonu, kalp ile ilgili sorunlar, sepsis, sistemik mantar enfeksiyonu, bronkopulmoner displazi, kan değişimi ve transfüzyonu, insülin ve eritropoetin kullanımı ve çoğul gebelik diğer risk faktörleri arasındadır.

Özelikle doğum ağırlığı 1500 gr altında ve 32 haftadan küçük doğan tüm bebekler ROP açısından büyük bir risk altındadır. Bununla beraber genel durumu bozuk ve yoğun bakımda oksijen tedavisi alan bebeklerin de en az bir kez ROP muayenesi olması gerekmektedir.

İlk ROP Taraması Ne Zaman Yapılmadır?

ROP muayenesi ilk tarama zamanı doğum sonrası 4-6 haftalarda yapılır. 27 haftanın üzerinde doğan bebeklere 4 hafta sonra, 25 haftanın üzerinde doğanlara 31. haftada, 25 hafta ve altı olanlara 31. haftayı beklemeden 6 hafta sonra bakılması gerekmektedir.  Dünya Sağlık Örgütü ise ilk muayenenin bebek taburcu olmadan yapılmasını önermektedir.

ROP Muayenesi Kim Tarafından ve Nasıl Yapılır?

ROP muayenesi, ROP konusunda yetkin ve yeterli bir göz hekimi tarafından yapılmalıdır. Muayene bebeğin göz kapağına spekulum takıldıktan sonra binoküler indirekt oftalmoskop cihazı ile göze ışık vererek yapılır. Muayene esnasında bebek sırtüstü yatar pozisyonda olmalıdır. Yenidoğan ünitesinde yatan bebeklere kuvöz içerisinde yoğun bakım doktoru eşliğinde yapılır.

Bebeğin gözünün ağ tabakasının (retina) değerlendirilmesi için göz bebeğinin büyük olması gerekmektedir. Bunun için muayeneden yaklaşık 45 – 60 dakika öncesinde bebeğin gözüne damla damlatılarak bebeğin gözünün büyütülmesi sağlanır. Genellikle 2 adet damla 5 dakika ara ile 2-3 kez damlatılıp son damladan yaklaşık 30 – 45 dakika sonra muayene yapılır. Muayene süresi 10-15 dakikadır.

Aileler ROP muayenesi ve izlemi konusunda sözel ve yazılı olarak bilgilendirilir. İlk muayene öncesi ailelerden onay/rıza alınır. Muayene sonrasında aileye yazılı olarak verilen formda muayeneyi yapan hekimin adı, muayenenin yapıldığı tarih, hastalık olup olmadığı (varsa evre, zon ve artı bilgileri), bir sonraki muayenenin tarihi varsa tedavi planı belirtilir.

ROP Muayenesinden Bebeğim Zarar Görür Mü?

Muayene lokal anestezi altında yapıldığı için bebek ağrı duymaz. Göz kapaklarının açılmasından ve ışıktan rahatsızlık duyduğu için ağlayarak tepki vermektedir. Damlalara bağlı olarak bazen kızarıklık, ateşlenme ve kalp çarpıntısında artış olabilmektedir. Muayene esnasında çok nadiren hipoksi durumu oluşabilmekte ve bu nedenle muayenenin hastanede yapılması gerekir.

ROP Muayenesi İlk Taramadan Sonra Tekrarlanmalı Mıdır?

İlk ROP muayenesinden sonra damarların gelişimine göre kontrol haftası belirlenir. Genellikle bu süre 2-3 hafta sonradır. Ancak ROP tespit edilmiş ya da damar gelişimi çok gerilerde olan bebeklerin daha kısa aralıklarla takip olması gerekmektedir.

ROP Tedavisi Nelerdir?

ROP prematüre bebeklerin yaklaşık %27 – 40’nda görülmektedir. Ancak görülen bu ROP’ların %80 -90‘ı kendiliğinden gerilemektedir. Gerilemeyen eşik hastalık olan ROP’ların zamanında tedavi yapılması gerekir. Aksi takdirde körlük riski% 50’dir.

ROP evrelere göre sınıflandırılıp takip ya da tedavisi planlanır. Evre 1,  2 ve eşik öncesi evre 3 genelde izlenilir. Eşik hastalık ve evre 3’e lazer ve göz içi enjeksiyon tedavisi yapılır. Bu tedavilerin başarısı yüksektir. Evre 4 ve evre 5 gibi ağır durumlarda ise vitrektomi ameliyatı yapılır. Ancak başarı olasılığı düşüktür.

Bebeğimde ROP Yok Denildi, Sonrasında Takiplerin Yapılması Gerekli Midir?

Erken doğan bebeklerde ROP’un gelişme durumu daha fazladır fakat ROP’un  gelişmeme durumunda dahi zamanında doğmuş bebeklere oranla daha sık göz rahatsızlıkları görülmektedir. Bu rahatsızlıklar şunlardır; görme azlığı, şaşılık, göz tembelliği, miyop, katarakt, glokom, kontrast duyarlılıkta azalma ve total körlüktür.  Prematüre bebeklerin 6 yaşına kadar düzenli olarak göz hekimine kontrole gitmeleri önerilmektedir.

Prematüre Olmayan Bebeklerde Yenidoğan Göz Muayenesi Gerekli Midir?

Tüm bebeklerde kırmızı refleye bakılmalıdır. Bu muayene aile hekimi veya pediatri hekimi tarafından da yapılmaktadır. Kırmızı reflesinde sıkıntı olan bebeklerin mutlaka göz hekimi tarafından göz dibi muayenesi yapılmalıdır.

Bize Ulaşın

Çağrı Merkezi

0850 473 77 77

WhastApp

0553 077 70 08


Sizi Arayalım

This site is registered on wpml.org as a development site.