Blog-tiroid-hastaliklari-desktop
Blog-tiroid-hastaliklari-mobile

Tiroid bezi, boynun ön orta kısmında âdemelması diye adlandırılan kıkırdak çıkıntısının altına yerleşmiş olan ve salgıladığı hormonlar sayesinde vücuttaki birçok fonksiyonu düzenleyen endokrin bir organdır. Salgıladığı hormonların eksikliği ya da fazlalığı durumunda çok ciddi rahatsızlıklara ve şikâyetlere neden olabilir.

Kadınlarda, erkeklere göre daha sık görülür. Tiroid bezi fonksiyonları, genel vücut sağlığı açısından çok önemlidir. Tiroid hormon düzeyindeki dengesizlik, diğer organ ve sistemlerin çalışmasını da olumsuz etkileyerek birçok rahatsızlığa zemin oluşturup, kişinin yaşam kalitesini de düşürür.

Tiroid Bezi Ne Yapar?

Tiroid bezi iki tane hormon oluşturur ve dolaşımı salgılar. Bu hormonlardan birine tiroksin (T4), diğerine tiriiyodotironin (T3) ismi verilir. T4 ve T3 hormonları vücudumuzun metabolizmasını düzenler ve ayrıca metabolizmanın hızını kontrol eder. Eğer çok hormon salgılanırsa metabolizma hızlanır ve hipertiroidi hastalığı gelişir.

Hipertiroidi durumunda kalp hızı artarak çarpıntı şikâyeti oluşurken, bağırsak hareketi artar ve ishal yapabilir. Eğer tiroid hormonu çok az salgılanırsa bu duruma hipotiroidi denir. Hipo=az, hiper=fazla anlamına gelmektedir. Hipotiroidi oluşunca metabolizma yavaşlar, kalp hızı azalır ve bağırsak hareketleri azalarak kabızlık ortaya çıkar.

Tiroid Hastalığı Gelişme Riski Kimlerde Vardır?

Tiroid bezi hastalıkları genellikle iyot eksikliği, genetik ve çevresel nedenler sebebiyle oluşabileceği düşünülmektedir.

Tiroid Bezi Hastalıkları Nelerdir?

Tiroid bezi hastalıkları; tiroid bezinin az çalışması(hipotiroidi), aşırı çalışması (hipertiroidi), tiroid bezi iltihabı (tiroiditler) ve guatr (tiroid bezinin büyümesi nodüllü veya nodülsüz) olarak ortaya çıkar. Bu hastalıklar tiroidin iyi huylu hastalıkları olup ayrıca tiroid kanserleri de mevcuttur.

Hipotiroidizm

Tiroid bezinin yeterli çalışmaması sonucunda, kanda yeterli seviyede tiroid hormonunun olmaması ile gelişen klinik tabloya hipotiroidi adı verilir.

Hipotiroidi belirtileri pek çok farklı hastalık belirtileriyle benzerlik gösterir.

Hipotiroidinin belirtileri; halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, kabızlık, çabuk üşüme ve soğuğa tahammülsüzlüktür. Bazen dermatolojik hastalıklardan kaynaklandığını düşünülen cilt kuruluğu, ciltte kabalaşma, turuncuya dönen renk değişiklikleri de tiroid bezinin az çalışması nedeniyle gelişebilir.

Bunlar ile birlikte aşağıdaki belirtilere de rastlanılır;

  • Halsizlik, yorgunluk
  • Soğuğa tahammülsüzlük, üşüme
  • Ses kalınlaşması
  • Şişkinlik, kabızlık
  • El, yüz ve gözde şişlik
  • Ciltte kuruma
  • Saçlarda dökülme
  • Uyku bozukluğu ve depresyon belirtilileri (isteksizlik, mutsuzluk)
  • Adet düzensizliği
  • Kilo artışı
  • Konsantrasyon bozukluğu ve hafıza zayıflığı
  • Kansızlık B12 eksikliği
  • Az terleme
  • Reflekslerde ve hareketlerde yavaşlama
  • Kas ve kemiklerde ağrı
  • Kolesterolde yükselme

Hipertiroidizm

Tiroid bezinin normalden çok çalışarak aşırı miktarda tiroid hormonu üretmesine hipertiroidi denilir. Çeşitli nedenlerle kanda tiroid hormonunun artmasına ise tirotosikoz denilir. Her ikisinin de belirti ve bulguları aynıdır.

Tiroid hormonlarının kontrolsüz alımı, bazı iltihaplı tiroid hastalıkları, aşırı iyot alımı ve doğum sonrası tiroid hastalığı diğer hipertiroidi ve tirotoksikoz sebepleri arasında sayılabilir. Hipertiroidi oldukça rahatsızlık ve şikâyet oluşturan, zarar verici toksik bir durumdur.

Hipertiroidi Belirtileri

  • Ellerde titreme
  • Çarpıntı
  • Sıcağa tahammülsüzlük
  • Sinirlilik
  • Aşırı heyecan, duygusallık
  • İştah artmasına rağmen kilo kaybı
  • Aşırı terleme, sıcak ve nemli deri
  • Saç dökülmesi
  • İshal
  • Gözlerin ileri doğru çıkması gibi göz bulguları
  • Adet düzensizliği

Guatr

Tiroid bezinin normalin üstünde büyümesi sonucunda boynun ön kısmında bir yumru oluşması durumuna “guatr” denir. Hasta yutkunduğu zaman bu yumru, aşağı ve yukarı doğru hareket eder ve ciddi rahatsızlık yaratabilir. Guatr, genellikle ağrısız ve çok belirti göstermeyen bir hastalıktır. Fakat zaman zaman öksürük, nefes alırken zorlanma ve boğazda yumru gibi rahatsız edici belirtileri olabilir. Guatr hatalığının, tiroid bezi genişlemesi dışında da sebepleri olabilir. Özellikle vücudunda iyot eksikliği bulunanlar, bu hastalığa yakalanma riski taşırlar.

Tiroid Nodülleri

Tiroid nodülleri, tiroid bezinin içinde oluşan tiroid dokusuna benzemeyen ve değişik büyüklüklerde olabilen normal dışı kitlelerdir. Kadınlarda daha sık bulunan nodüller, toplumda yaygın olarak görülmektedir. Bununla birlikte, önemli olan kanser olabilen nodüllerin teşhisi ve tedavisidir.

Tiroid nodüllerinin çok büyük kısmı (%90- %95) iyi huyludur. İyi ve kötü huylu nodüllerin ayrımında iğne biyopsisi çok önemli bir role sahiptir. Tiroid bezinde tek nodül olabildiği gibi çok sayıda nodül de olabilir. Tek ve çok sayıda nodülün kanser riski aynıdır.

Tiroid nodülleri genellikle hastalarda şikâyete neden olmaz. Genellikle doktorun elle muayenesi ve ultrasonografik taramalar esnasında tanı konur. Bazı hastalarda boyunda şişlik şeklinde belirti verebilir. Nadiren büyük nodüller; yutma güçlüğü, nefes darlığı ve ses kısıklığına neden olabilir. Tiroid nodüllerinde genellikle tiroid hormonları normaldir. Eğer tiroid nodülü normalden fazla hormon salgılarsa sinirlilik, çarpıntı ve sıcağa karşı tahammülsüzlük gibi hipertiriodi semptomları da görülebilir.

Uzm. Dr. Mehmet Maşuk AKHAN
İç Hastalıkları

Bize Ulaşın

Çağrı Merkezi

0850 473 77 77

WhastApp

0553 077 70 08


Sizi Arayalım

This site is registered on wpml.org as a development site.